“`html

İran Dışişleri Bakanı Arakçi’den Önemli Açıklamalar

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Fransız Le Monde dergisine verdiği bir röportajda, Amerika Birleşik Devletleri ile olası müzakereler, İran’ın füze geliştirme programı, uranyum zenginleştirme süreçleri ve Avrupa’nın rolü üzerine değerlendirmelerde bulundu. Arakçi, İran’ın füze programının tamamen savunma ve caydırıcı amaçlar güttüğünü belirterek, bu konuda herhangi bir müzakereyi kesin bir dille reddettiklerini vurguladı.

“GEÇMİŞ HATALAR KABUL EDİLMELİ, TUTUM DEĞİŞMELİ”

Arakçi, “İran, her zaman karşılıklı saygıya dayalı müzakerelere açık olduğunu açıkça ifade etmiştir. Ancak düşmanımız ABD, 2018 yılında nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilerek çok taraflı bir uluslararası anlaşmayı ihlal etmiştir. ABD ve İsrail’in saldırıları, yalnızca İran halkının değil, tüm bölge halklarının güvenliğini tehdit eden çevresel ve insani felaketlere yol açabilir” şeklinde konuştu.

İran Dışişleri Bakanı, diplomatik sürecin kesintiye uğratılmasında esas sorumluluğun ABD’ye ait olduğunu belirterek, “Diplomasi iki yönlü bir süreçtir. Bu nedenle, geçmişteki hataların kabul edilmesi ve davranışlarda belirgin bir değişiklik olması gerekmektedir. Müzakere sürecinde, ABD’nin gelecekte herhangi bir askeri saldırıda bulunmayacağı konusunda güvence vermelidir.” ifadelerini kullandı.

“MÜZAKERELERİN ŞEKLİ, BELİRLENEN ŞARTLARA BAĞLI OLARAK DEĞİŞEBİLİR”

ABD ile bir sonraki müzakerelerin zamanlaması hakkında bilgi veren Arakçi, “Şu an bazı dost ve arabulucu ülkeler aracılığıyla diplomatik temaslarımız devam etmekte. Görüşmelerin şekli, belirtilen şartlara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Diyalog, her zaman İran’ın dış politikasının temel taşını oluşturmuştur ve tarih boyunca İran’ın bu ilkeyi ihlal ettiğine dair hiçbir örnek bulunmamaktadır.” dedi.

İsrail’in hedeflerine ulaşamadığını ve “Kimsenin savaş tehdidiyle halkımızın iradesini elinden almasına izin vermeyeceğiz” açıklamasını yaptı.

“NÜKLEER ANLAŞMA KAPSAMINDA, BELİRLİ BİR SEVİYEDE ZENGİNLEŞTİRMEYİ KABUL ETTİK”

Arakçi, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) çerçevesinde yürütüldüğünü ve nükleer programlarının askeri bir amaç gütmediğini tekrar vurguladı. “Saldırıya uğramış olmamıza rağmen, nükleer silah üretimini yasaklayan politikamızdan zerre kadar sapmadık. Kitle imha silahlarının üretimi, depolanması ve kullanımı insana karşı ve İslam’a aykırı kabul edilmektedir.” şeklinde konuştu.

Zenginleştirme seviyesinin İran’ın ihtiyaçları doğrultusunda belirlendiğini kaydeden Arakçi, “Nükleer Anlaşma kapsamında belirli bir seviyede zenginleştirmeyi onayladık. Fakat daha sonra Tahran’daki araştırma reaktöründe ilaç üretimi için yakıt sağlamak üzere yüzde 20 oranında zenginleştirme gerçekleştirdik. Ardından yüzde 60 seviyesine ulaştık ve bu da açıkça tehdit ve baskının çözümü olmadığını ortaya koymaktadır. Zenginleştirme, hem İran’ın hakkı hem de ihtiyacıdır ve sağlıklı bir müzakere ortamında tartışılabilir.” dedi.

“KONSORSİYUM FİKİRlerine AÇIĞIZ, ANCAK HALKIMIZIN HAKLARI KORUNMALI”

Arakçi, bölge ülkeleriyle sivil bir nükleer program için konsorsiyum kurulması fikrini değerlendirirken, “İran, her zaman uluslararası iş birliği ve şeffaflığa açık olmuştur ancak bu alanda sağlanan başarılar sınırlı kalmıştır. 1970’lerde Fransa ile kurulan Framatome iş birliğinde, Fransa İran’ın hisselerini ve temettülerini bloke etmiştir.” diye belirtti. Arakçi, benzer bir durumun Almanya ile de yaşandığını ekleyerek, “Bölgesel iş birliği konusunda müzakereye açığız. Tek şartımız, İran halkının haklarının korunmasıdır. İran, komşuları dahil tüm sorumlu ülkelerle barışçıl nükleer teknoloji konusunda iş birliği yapmaya hazırdır.” dedi.

“AVRUPA, İRAN’DAN SAVUNMA HAKKINDAN VAZGEÇMEMESİNİ BEKLEYEMEZ”

Avrupa’nın İran’ın füze programının sınırlandırılması yönündeki çağrılarını değerlendiren Arakçi, “Eğer Fransa, bazı ülkelerin uzun menzilli füze geliştirmesine izin veriyorsa, neden İran’ın sınırlı menzilli balistik savunma programını sorguluyor? Füze programımız tamamen savunma ve caydırıcılık amaçlıdır. İran, ABD ve İsrail tarafından sürekli tehdit altındayken savunma kapasitesinden vazgeçmesi beklenemez.” şeklinde konuştu.

“AVRUPA YAPICI BİR ROL OYNAMAK İSTİYORSA BAĞIMSIZ VE TARAFSIZ DAVRANMALI”

Fransa’nın Avrupa’nın müzakerelerde daha etkin bir rol alması gerektiğine dair açıklamalarını değerlendiren Arakçi, “Tetik mekanizması ve yaptırım tehditleri, diplomasiye katkı sağlamaz. Eğer Avrupa gerçekten yapıcı bir rol üstlenecekse, bağımsızlığını ve tarafsızlığını göstermeli, İsrail’in saldırganlığına ve ABD’nin İran tesislerine yönelik saldırılarına açıkça karşı çıkmalıdır. Ne yazık ki Fransa bu konularda yeterince aktif olmamıştır. Bu koşullar altında İran’dan, uluslararası kurallara uymasını beklemek adil değildir.” dedi. Arakçi ayrıca, “Avrupa, nükleer anlaşmanın korunması ve gerilimin azaltılmasında yardımcı olabilir. İran, Avrupa ülkelerinin nükleer anlaşmayı yeniden canlandırma gayretlerini desteklemektedir. Ancak bu destek, Avrupa’nın provoke edici adımlardan kaçınmasına bağlıdır.” sözlerine yer verdi.

“NPT’DEN AYRILMA NİYETİMİZ YOK”

İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) ayrılacağı yönündeki iddialara yanıt veren Arakçi, “Şu anda böyle bir niyetimiz yok. En ağır yaptırımlara ve saldırılara rağmen, uluslararası sözleşmelere bağlı kalmaya devam ettik. Ancak bu anlaşmaya saygı karşılıklı olmalıdır.” dedi.

“`